سطح آسفالتی که قرار است ژئوتکستایل روی آن نصب شود
الف) آماده سازی سطح
1 - سطح آسفالتی که قرار است ژئوتکستایل روی آن نصب شود باید بوسیله پمپ باد یا برس معمولی از مواد زاید( خاک ، سنگدانه و دیگر مواد) پاک گردد.
2 - ترکهای بیش از 12 میلیمتر باید با ماسه آسفالت گرم (توپکای نرم) قبل از اجرای تک کت پر گردد.
3 - محلهایی که گسیختگی بیش از حد دارند باید تراشیده یا با ماسه آسفالت گرم رفع گردند.
ب) اجرای تک کت
1 - زمان اجرای تک کت باید در شرایط آب هوایی مناسب باشد وهنگام بارندگی و یا خیس بودن سطح از اجرای تک کت جدا" خودداری شود.
2 - قیرهای 70-60 و 100- 80 جهت اجرای تک کت استفاده میگردند ولی بهتر است ترجیحا" از قیر 70- 60 استفاده شود.
3 - مقدار مصرف تک کت در هر متر مربع یک لیتر میباشد
4 - برای جلوگیری از پدیده قیر زدگی آسفالت از مصرف اضافی تک کت خودداری شود.
5 - ژئوتکستایل باید قبل از سرد و سفت شدن تک کت نصب گردد تا کاملا" با آن آغشته گردد.
6 - از تردد وسایط نقلیه بر روی تک کت اجرا شده خودداری گردد.
پ) نصب ژئوتکستایل
1 - ژئوتکستایل پس از قرار گرفتن بر روی رول پهن کن روی آسفالت نصب میگردد.
2 - اندازه آورلپ ژئوتکستایلهای مجاور 10 سانتیمتر میباشد.
3 - از تردد وسایط نقلیه ، ترمز و چرخش ناگهانی برروی ژئوتکستایل نصب شده خودداری گردد.
4 - از چین و چروک ژئوتکستایل هنگام نصب جلوگیری شود.
ت) رفع اشکالات نصب
درصورت چین خوردگی بیش از اندازه ژئوتکستایل نصب شده باید با کاتر برش داده و بر روی هم آورلپ گردد.
ث) اجرای روکش آسفالت
1 - پس از نصب ژئوتکستایل آسفالت جدید اجرا میگردد
2 - در صورت خیس شدن زئوتکستایل نصب شده باید صبر کرد و. پس از خشک شدن اقدام به اجرای آسفالت نمود.
3 - در اجرای آسفالت ابتدا ییندر و سپس توپکا اجرا میگردد.
فاکتورهای کاهش زمان اجرای جاده با حضور ژئوتکستایل:
1 - امکان استفاده از سنگهای با دانه بندی باز و زهکشی آزاد: برای زهکش های زیر سطحی جاده ها با توجه به شرایط محل احداث جاده نیاز به لایه زهکش مواد سنگی دانه ریز با دانه بندی خوب میباشد که این مستلزم زمانبری برای تهیه واجرای مناسب آن میگردد. با حضور ژئوتکستایل میتوان از دانه های درشت تر سنگی و زهکشی آزاد بجای دانه های ریز خوب دانه بندی شده استفاده کرد.
2 - کاهش عمق خاکبرداری لازم و برداشت مواد نامناسب بستر: معمولا" برای رسیدن به رقم CBR مناسب بستر اقدام به گودبرداری کمابیش عمیق میشود و نیز از مواد سنگی جبرانی جهت رسیدن به CBR لازم استفاده میگردد. با حضور ژئوتکستایل چنین اقداماتی بطور چشمگیر کاهش می یابد و صرفه جویی قابل توجهی در زمان اجرا جاده صورت میگیرد.یکی از مزایای کاربرد ژئوتکستایل نصب سریع و آسان آن میباشد.
3 - کاهش 20 تا 30 درصدی ضخامت اساس و زیر اساس: با این کاهش ضخامت مسلما" از زمان تهیه و نصب این درصد از مقدار مواد سنگی لایه های اساس و زیر اساس در اجرای پروژه کاسته میگردد.
4- امکان کار در شرایط جوی نامناسب: در اکثر مواقع نصب ژئوتکستایل در شرایط جوی نامساعد امکان پذیر بوده و مانع اجرای پروژه در شرایط نامساعد جوی نمیشود.
فاکتورهای صرفه جویی اقتصادی کاربرد ژئوتکستایل:
1 - کاهش هزینه های حفظ و مرمت جاده
2 - کاهش عمق خاکبرداری و مصرف مواد و سنگهای جبرانی برای رسیدن به CBR لازم
3 -امکان استفاده از دانه های درشت تر سنگی و زهکشی آزاد بجای دانه های ریز دانه بندی شده
4 - کاهش 20 تا 30 درصدی لایه های اساس و زیر اساس و معمولا" عدم نیاز به لایه زهکش دانه بندی شده
5 - سرعت در اجرای پروژه و کاهش زمان برای اتمام پروژه ساخت جاده
مزایای ژئوتکستایل با ایفای نقش های گوناگون در زیر سازی جاده:
1 - کاهش شدت تنش روی بستر ( نقش جداسازی)
- بدون حضور ژئوتکستایل های لایه بافان حدود 25 تا 120 درصد از لایه های سنگی در بستر خاکی با 3 ≤ CBR در اثر غلطک و کامپکت فرو می روند.
2 - جلوگیری از پمپاژ شدن ذرات بستر به درون لایه اساس و زیر اساس (نقش فیلتراسیون)
- اختلاط 10 تا 20 درصد از مواد ریز خاک بستر با لایه اساس و زیراساس میتواند استکام آن را کاملا" از بین ببرد.
3 - جلوگیری از آلوده شدن اساس سنگی با مواد ریز بستر و امکان استفاده از سنگهای با دانه بندی باز و زهکشی آزاد در ساخت جاده(نقش فیلتراسیون)
- با حضور ژئوتکستایل های لایه بافان میتوان از دانه های درشت تر سنگی و زهکشی آزاد بجای دانه های ریز که در اثر رطوبت ضعیف شده و نسبت به یخ زدگی حساسند استفاده کرد.
4 - کاهش گودبرداری جهت برداشت مواد نامناسب بستر(نقش جداسازی و تحکیم)
5 - کاهش(30%-40%) ضخامت اساس و زیراساس جهت تثبیت بستر(نقش جداسازی و تحکیم)
6 - به حداقل رسانی بهم ریختگی و آشفتگی بستر حین ساخت(نقش جداسازی و تحکیم)
7 - به حداقل رسانی اختلاف سطح جاده و ایجاد انسجام و یکدستی جاده(نقش تحکیم)
- با غیاب ژئوتکستایل به مرور زمان , بار ترافیکی و حرکات ارتعاشی باعث ریزش و فروریختن سنگهای اساس و زیراساس به درون بستر خاکی میگردد.
8 - کمک به افزایش استحکام در طول زمان(نقش فیلتراسیون)
9 - مهار جانبی خاک بستر و لایه های سنگی تحت فشار دینامیکی وارده از جانب وسایط نقلیه و افزایش استحکام موثر بستر تا 8/1 برابر( نقش تثبیت سازی)
10- به حداقل رسانی هزینه حفظ و نگهداری جاده و افزایش طول عمر آن
11 - کاهش چشمگیر در طول زمان اتمام پروژه زیرسازی جاده
ژئوتکستایل
منسوجات پارچه ای یا نمدی میباشند که از دهه 1940 در اروپا و آمریکا در کاربردهایی چون راه ، ریل،رودخانه و ساحل، سد و.... در نقش هایی چون فیلتراسیون ، زهکش ، جداساز، تثبیت ، تحکیم و محافظ و .... مورد استفاده قرار گرفته و امروز بیش از صد کاربرد از این فناوری در سطح دنیا در حال انجام میباشد.
با ظهور پلیمرهایی چون پلی استر و پلی پروپیلن از دهه 1960 که از خواص مکانیکی و شیمیایی عالی و مهمتر از همه دوام درازمدت در انوا ع محیطهای خاکی و آبی برخوردارند باعث شده تا ژئوتکستایلهای تولید شده از این دو پلیمر مورد توجه خاص مهندسین سازه ها قرار گیرد.
مقایسه ژئوتکستایل نیدل پانچ با هیت باند:
تکنولوژی تولید ژئوتکستایل
بافته: ژئوتکستایل های بافته دارای تارر و پود میباشند و همانند پارچه ها بافته میشوند.
نبافته:ژئوتکستایلهای نبافته از اتصال الیاف در حالت رندوم و بصورت مکانیکی(نیدل پانچ ، درگیری الیاف کوتاه یا بلنددر هم) و یا بصورت حرارتی (هیت باند) تولید میشوند.
نیدل پانچ: اتصال مکانیکی لایه ای از الیاف که بطور رندوم آرایش گرفته بوسیله نفوذ هزاران سوزن تعبیه شده برروی بورد میباشد. در این مکانسیم سوزنها با حرکت تند رفت و برگشت عمود بر لایه در آن نفوذ کرده و باعث در هم قلاب شدن الیاف لایه میگردند و اتصال مکانیکی محکمی صورت می پذیرد.
اسپان باند: تکنولوژی که در آن الیاف فیلامنت بصورت ریسه ای بصورت رندم یکدست برروی صفحه ای متحرک قرار گرفته و بصورت لایه ای از الیاف در آمده و برای اتصالات نهایی از بین کلندر داغ میگذرد.
ترموبندینگ: لایه ای از الیاف که بوسیله اتصال حرارتی تولید میگردد.در این تکنیک از روش حرارتی یا فراصوتی جهت فعال سازی مواد اتصال حرارتی استفاده میگردد. این مواد اتصال حرارتی ممکن است در تمامی بخشهای لایه دیده شود یا بصورت نقطه ای باشد.
خواص هیدرولیکی
فیلتراسیون و زهکشی از نقشهای اصلی ژئوتکستایل بوده و با فاکتور ضریب گذردهی آب ، K ، رابطه مستقیم دارند بطوریکه هرچه عدد این ضریب بالاتر باشد خواص هیدرولیکی بهتری دارد.
ضریب اصطکاک با خاک
از خواص لازم ژئوتکستایل ، اندازه زاویه اصطکاک خاک- ژئوتکستایل میباشد که هرچه بالا تر باشد ضریب ایمنی بیشتر میگردد.
مقاومت سوراخ شدگی
مقاوت نسبت به سوراخ شدگی در مقابل سطوح برآمده وتیز برای ژئوتکستایل در کاربرد هایی چون محافظ لایه ژئوممبران بسیار مهم و اساسی میباشد بطوری که اگر ژئوتکستایل از مقامت سوراخ شدگی کافی و مناسب برخوردار نباشد ، مواد تیز از آن گذشته و منجر به سوراخ شدن لایه ژئوممبران میگردد.
